Trong sản xuất nông nghiệp, đất bằng phẳng là điều kiện lý tưởng để triển khai các hệ thống tưới tiêu hiện đại. Việc thiết kế hệ thống tưới phù hợp giúp tối ưu nguồn nước, nâng cao năng suất và giảm thiểu chi phí nhân công. Hãy cùng Moma tìm hiểu hiểu rõ về hệ thống tưới cho đất bằng phẳng, các lưu ý quan trọng khi triển khai và các phương pháp tưới hiệu quả nhất hiện nay

1.Các phương pháp tưới cho đất phổ biến

1. Hệ thống tưới phun mưa:

Ưu điểm: Phân phối nước đều, phù hợp với nhiều loại cây trồng và địa hình bằng phẳng, có thể kết hợp tưới phân bón dạng lỏng.

Nhược điểm: Có thể bị ảnh hưởng bởi gió, gây lãng phí nước nếu không điều chỉnh phù hợp.

Lưu ý: Chọn béc tưới có bán kính phù hợp với diện tích và loại cây trồng, có thể sử dụng béc tưới không bù áp để tiết kiệm chi phí.

2. Hệ thống tưới nhỏ giọt:

Ưu điểm: Tiết kiệm nước và phân bón, cung cấp nước trực tiếp vào vùng rễ, giảm thiểu sự phát triển của cỏ dại, phù hợp cho nhiều loại cây trồng.

Nhược điểm: Chi phí lắp đặt có thể cao hơn, cần kiểm tra và bảo trì thường xuyên để tránh tắc nghẽn.

Lưu ý: Sử dụng béc tưới nhỏ giọt bù áp để đảm bảo lưu lượng nước ổn định ở các vị trí khác nhau, đặt đầu tưới nổi trên mặt đất hoặc dưới lớp phủ nhẹ, tránh đặt âm dưới đất.

3. Hệ thống tưới ngập (tưới truyền thống)

Ưu điểm: Dễ thực hiện, không cần đầu tư thiết bị phức tạp,phù hợp với lúa nước và một số cây trồng cần độ ẩm cao.

Nhược điểm: Tiêu tốn nhiều nước,dễ gây ngập úng, mất dinh dưỡng,không phù hợp với cây trồng cần độ ẩm thấp.

Lưu ý: Cần san phẳng mặt ruộng tốt,hệ thống mương rãnh cần thiết kế tối ưu.

4. Hệ thống tưới rãnh

Ưu điểm: Phù hợp với rau màu, ngô, mía, bắp,…tiết kiệm nước hơn tưới ngập,

Nhược điểm: Cần đào rãnh, mất công ban đầu,không kiểm soát được lượng nước nếu không theo dõi kỹ

Lưu ý: Cần bố trí rãnh đều, có độ dốc nhỏ để nước tự chảy,cân nhắc sử dụng kết hợp van điều tiết.

2.Những lưu ý quan trọng khi chọn hệ thống tưới

1. Lựa chọn hệ thống tưới phù hợp

Xác định nhu cầu tưới: Cần hiểu rõ loại cây trồng, giai đoạn sinh trưởng, và diện tích cần tưới để lựa chọn hình thức tưới phù hợp như tưới phun mưa, tưới nhỏ giọt hoặc tưới gốc

Chọn béc tưới: Lựa chọn béc tưới có bán kính, lưu lượng, và góc tưới phù hợp với từng loại cây và khu vực tưới.

Chọn máy bơm và ống dẫn: Đảm bảo máy bơm có công suất phù hợp với hệ thống và ống dẫn có kích thước đủ lớn để cung cấp đủ nước cho các béc tưới.

2. Thiết kế và lắp đặt:

Bản vẽ thiết kế: Lên bản vẽ chi tiết cho hệ thống tưới, bao gồm vị trí đặt máy bơm, đường ống chính, đường ống nhánh, và béc tưới.

Độ sâu chôn ống: Ống chính và ống nhánh nên được chôn sâu dưới lòng đất để tránh hư hỏng và ảnh hưởng đến quá trình chăm sóc.

Bố trí béc tưới: Béc tưới nên được bố trí đều khắp khu vực tưới, đảm bảo độ phủ đồng đều và tránh tưới quá nhiều hoặc quá ít nước.

Lắp đặt máy bơm: Đặt máy bơm ở vị trí thuận tiện cho việc bảo trì và sửa chữa, đồng thời đảm bảo nguồn nước cung cấp đủ cho máy bơm.

Kiểm tra áp lực nước: Áp lực nước cần được điều chỉnh phù hợp để đảm bảo béc tưới hoạt động hiệu quả và không gây lãng phí nước.

3. Vận hành và bảo dưỡng:

Kiểm tra định kỳ: Thường xuyên kiểm tra hệ thống tưới để phát hiện sớm các sự cố như tắc nghẽn, rò rỉ, hoặc hỏng hóc béc tưới.

Làm sạch béc tưới: Vệ sinh béc tưới định kỳ để đảm bảo hoạt động ổn định và hiệu quả.

Điều chỉnh lịch tưới: Điều chỉnh lịch tưới phù hợp với điều kiện thời tiết và nhu cầu của cây trồng.

Bảo dưỡng máy bơm: Bảo dưỡng máy bơm theo hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo tuổi thọ và hiệu suất của máy.

4. Lưu ý đặc biệt cho đất bằng phẳng

Độ đồng đều: Đảm bảo độ đồng đều trong việc tưới, đặc biệt là khi sử dụng hệ thống tưới phun mưa, để tránh tình trạng chỗ ướt chỗ khô.

Sử dụng bộ lọc: Sử dụng bộ lọc để loại bỏ các tạp chất trong nước, giúp tránh tắc nghẽn béc tưới.

Kiểm tra độ dốc: Mặc dù đất bằng phẳng, vẫn nên kiểm tra độ dốc nhỏ (nếu có) để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và nước không bị đọng lại.

Chọn béc tưới phù hợp: Có thể sử dụng béc tưới không bù áp để tiết kiệm chi phí, hoặc béc tưới bù áp nếu cần.

Việc chọn lựa hệ thống tưới phù hợp cho đất bằng phẳng không chỉ giúp tăng năng suất cây trồng mà còn tiết kiệm chi phí vận hành, nhân công và nước tưới. Tùy vào loại cây, quy mô và ngân sách mà bà con có thể linh hoạt lựa chọn giữa các phương pháp như tưới rãnh, phun mưa hay nhỏ giọt. Đừng quên, bảo trì hệ thống định kỳ và lựa chọn thiết bị chất lượng chính là chìa khóa cho một mùa vụ bội thu